Kansu Yıldırım
Düz mantık yürütelim: “Yasaklar delinmek içindir. Yeni yürürlüğe giren sigara içme yasağı tahripkarlaşarak insanlar daha çok sigara tüketecektir”. Bu önermenin doğru olma olasılığı psikanalitik açıdan belki mümkündür. Ekonomik rant ilişkileri üzerinden düşünüldüğünde ise “Dumansız Hava Sahası” üzerine bazı sorular hala havada asılı kalmaktadır.
Türkiye’de Tekelin içkisinden sonra sigara kısmı da özelleştirilerek uluslararası büyük tütün kartellerine “peşkeş” çekilmişti; onca eyleme ve kamuoyu tepkisine rağmen. Peşkeş sürecini destekleyen birçok uzman neoliberal politikaları sağlık ayağı ile meşrulaştırmaya çalışmıştı. Hatta başta Ege olmak üzere tütün ile ekmeğini kazanan insanların sektörden tasfiye edilmesi bile sağlık kavramı ile olumlanmaya çalışılmış, üstü örtülmüştü. İçimizden bir ses bu yasanın da salt insan sağlığını hedeflemediğini fısıldamaktadır.
Tespitlerimizi ve sorularımızı paylaşmadan evvel şunu eklemekte fayda var: sigara içmeyi özgürlük olarak görmemekteyiz. Ve insan sağlığına zararlı olduğu ölüm ve akciğer kanseri oranlarıyla herkesçe bilinmektedir. Yazıdaki meramımız, sigara kartellerinin avukatlığına soyunmak değildir. Yasa ile yasaklananın bir meta olduğuna göre beraberinde bazı rant ilişkilerini doğurduğunu göz önünde tutarak, yasaklama politikasını çeşitli ve tartışılmayan yönleri ile ele almaktır.
Sigara, bir insanın iyi ya da kötü, haz ya da acı bazı ihtiyaçlarını karşılıyorsa kullanım değeri vasfı vardır. Kullanım değeri taşıyan bir meta, en yalın ifadesi ile başka bir meta ile kıyaslanınca, “niceliksel olarak” ifade edersek değişim değeri biçimine bürünebilir. Sigara ise değişim değeri açısından nikotin bağımlısı insanların oksijen ve sudan sonra en fazla tükettiği, belirli bir bedel ödediği nesnedir. Pazarda bu kadar büyük paraların dönmesine neden olan bir meta, bu metanın tarihsel düzlemde devletler tarafından karı göz önünde tutulduğunda tekelleştirilmesi ve kimi devletlerce de tekellerin özel sektörlere devri, birçok verginin yapamadığı geri dönüşümü bütçeye kazandırabilmektedir
Thomas Hobbes’un toplum sözleşmesine bakarak devletlerin, insanlar arasında ihtilafı ve çıkar çatışmalarını devlet lehine engelleyerek, “kul”larının tabiiyetini sağlamada ilerlemeler kaydettiği çıkarsamasında bulunabiliriz. Tam da bu noktada devlet, sadece kendini düşünmeyerek halkının da sağlığını düşünmüş, çeşitli hizmetleri, zaruriyetten dolayı sunmaya yönelmiştir. Bu durum yeni çağın başlarında üretim sürecinde konumlanan ve vergi ödeyen halkın canlı tutulması şeklinde cereyan ederken, yüzyıllar sonra Keynesyen dönemde işçilerin ve tüketici halkın diri tutulması biçiminde işlerlik kazanmıştır. Çünkü feodal ilişkilerin yerine artık kapitalist ilişkiler hakimdir. Halkların günümüz sömürü süreçlerinde canlı kalması:
“daha iyi giysiler ile daha iyi yiyecekler, daha iyi muamele görmek ve efendinin bağışladığı toprağa sahip olmak, kölenin sömürülmesini ne derece ortadan kaldırırsa, ücretli işçininkini de o derece ortadan kaldırır. Sermaye birikimi sonucu emeğin fiyatındaki bir yükselme, gerçekte ücretli işçinin kendisi için dövmüş olduğu altın zincirin uzunluğundaki ve ağırlığındaki bir gevşemedir.” (1)
Kısacası halkları tüketici ve de artı değere el koyarken emekçileri makinenin bir somunu gören burjuvazi ve bürokrasi tarafından diğer sağlık hizmetleri başta olmak üzere sigara yasağı politikası da yüksek dozda bir art niyeti muhteviyatında barındırmaktadı
Gel gelelim, yazının başında vurgulamaya çalıştığımız, ekonomi için “can yeleği” olmuş ve olmakta olan bir metanın, yani sigaranın evler hariç, kamu alanları dahil tüm kapalı alanlarda, taksiler dahil tüm toplu taşıma alanlarında, dershanelerin, tüm okul öncesi, ilk ve ortaöğrenim kurumları’nın, kültür ve sosyal hizmet binalarının kapalı ve açık alanlarında yasaklanması az tüketimine, dolaylı olarak getireceği gelirde de düşüşe neden olacaktır. Ki, dünya ekonomisi ile ilişkilerini sürekli sıcak tutmak isteyen, yabancı sermayeye teşvik üstüne teşvik veren bir hükümetin bu politikaları yüzünden tütün kartelleriyle zıtlaşacak kadar ileri gitmesi, akıllara yeni bir “ruhsatlama politikası” devreye sokularak, bütçe için “yeni bir kalem” mi oluşturuyorlar gibi soruları getirmektedir. Alkol yasağını siyasal İslam kimliği ile ilişkilendirerek, dinende yasak olduğu gerekçesiyle açıklamak olanaklıydı. Ne var ki, sigara gibi “mekruh”(2) olan bir şeyin din eksenli politikalarla açıklaması olası değildir. O halde geriye tek şu cevap kalıyor: Mekanlara ve işletmelere, yasağın meşrulaştırma spekülasyonları
“Beyler Mahmut Hoca!”
Elbette yeni yürürlüğe giren bir yasanın ve yasağın getireceği sonuçları ancak tahmin edebiliriz. Ancak durup düşünülmesinde fayda olan bir husus olduğu da paradoksal vaziyetlerinden bellidir. Sorunun köküne inmek yerine, bu tip yasaklamalarla sadece mekanlar ve işletme sahipleri caydırılabilir. Aksi halde sigara içen her yurttaş birkaç “fırtta” bir sigarayı bile her yerde içebilir. Hababam Sınıfı’nda olduğu gibi tüm sigara içenlere “eyvah Mahmut Hoca!” dedirterek sigara içmeyi asgariye indirmeye çalışan, sadece ve sadece sağlık noktasından (!) hareket eden hükümet belki de şunu gözden kaçırıyordur: her Mahmut Hocanın olduğu yerde elbette ki Hafize Analar da olacaktır…
Saygılarımızla
Gülümser & Haldun Keskin
Fiyat, Kalite, Güven Hepsi Bir arada.
TURKIYE'NIN EVE TESLIM EN DOGAL ALISVERIS SITESI
--
UYARI: Bu mesaj ve ekleri mesajda gonderildigi belirtilen kisi/kisilere ozeldir ve gizlidir.Dogru aliciya ulasmamis olmasi halinde, bu mesajin baska bir aliciya yonlendirilmesi, kopyalanmasi veya kullanilmasi yasaktir. Bu e-posta mesaji, hic bir sekilde, herhangi bir amac icin cogaltilamaz, yayinlanamaz ve para karsiligi satilamaz. Sirketimiz mesajin ve bilgilerinin size degisiklige ugrayarak veya gec ulasmasindan, butunlugunun ve gizliliginin korunamamasindan, virus icermesinden ve bilgisayar sisteminize verebilecegi herhangi bir zarardan sorumlu tutulamaz.
Bu mesajı yazdırmadan önce çevreye verebileceğiniz zararları bir kez daha düşününüz. / Think of the environment once more before printing out this message.
http://forum.dostlukgirdabi.com/
* Sevdiklerinize ve dostlariniza eKart gönderin
http://ekart.dostlukgirdabi.com/
* ePosta adresiniz bounce (geri dönme) durumuna dustugunuzde ne yapabilirsiniz? Bakiniz http://www.dostlukgirdabi.com/content/view/11/25/
KURALLARIMIZ
1 - Gunde en fazla 3-4 eposta gönderiniz.
2 - Göndereceginiz eposta boyutunun 500 Kb'i gecmemesine özen gösteriniz..
3 - Virus, truva icerebilen exe vs. uzantili dosya iceren, ahlak kurallarina uymayan ve reklam amacli gönderiler yayinlanmayacaktir.
4 - Gönderdiginiz epostalarinizda "<<< >>>>" gibi isaretlerin olmamasina özen gösteriniz, veya okunmasini daha rahat hale getiriniz.
5 - G�nderilen iletilerle ilgili sorumluluk gönderene aittir. Elestirilerinizi lutfen gönderene yapiniz.
6 - ePostaniz yayinlanmamissa mutlaka daha önce yayinlanmistir ya da grup duzenine uygun degildir.
Tesekkurler,
Dostluk Girdabi
http://www.DostlukGirdabi.com
Change settings via the Web (Yahoo! ID required)
Change settings via email: Switch delivery to Daily Digest | Switch format to Traditional
Visit Your Group | Yahoo! Groups Terms of Use | Unsubscribe
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder