Gürkan Hacırgurkan.hacir@aksam.com.tr
24 vekil 7 bakan çıktı
HiÇ BÖYLE İLÇE GÖRDÜNÜZ MÜ?
Biliyorum türban tartışmaları hepimizi bunalttı. Onun için bambaşka bir konuyla pazar gününüze misafir olayım. Antalya'nın dev turizm merkezi olan ilçelerinin yanında adı sanı pek duyulmamış küçücük bir dağlık yerleşimden söz etmek istiyorum. İbradı...!
Evliya Çelebi'nin seyahatnamesinde 'taşlık ve çalılık olduğu için ulaşamadım' dediği İbradı, uzun yıllar belde olarak var oldu. 1990'da ilçe yapıldı. Önce 18 köy bağlıydı ama zamanla 14 köy bu ilçeden ayrılınca şu an yalnızca 4 köyü kaldı. İlçenin toplam nüfusu 13 bin. Yani mini minnacık bir ilçe... Bu küçücük ilçeden kimler kimler çıktı okuyunca hayret edeceksiniz. Ama önce ismi nereden geliyor. Ona bir bakalım...
İsmin İbrani'den geldiği de söyleniyor, 'İradı' sözcüğünün zaman içinde bozulduğu da anlatılıyor. Yani tam olarak ismin çıkışı bilinmiyor. Dersim'i Tunceli yapan ünlü General Abdullah Alpdoğan'ın İbradı isminin nerden geldiğine dair bir yorumu var. 'Buranın asıl adı Abaradi'dir. Yani su aradı anlamında.' Abdullah Paşa'nın yorumu biraz çocuksu ama doğrusu buranın yetiştirdiği dünya çapında isimleri görünce ismi belki aklımızda biraz olsun şekillenir.
GÜÇ BİR YÜKSELİŞ
Halit Nazmi Keşmir, 1946 seçimlerinden sonra kurulan CHP kabinelerinde maliye bakanlığı yaptı. Halit Nazmi Bey 1897 yılında İbradı'da doğmuştu. Ortaöğrenimini nerede yaptı dersiniz? Saint Joseph Fransız Koleji'nde! Antalya'nın dağlık bir beldesinden İstanbul'un en gözde kolejine uzanmayı başarmıştı yani. Şimdilerde bile güç bir yükseliş. Neyse devam edelim.
- TARIK MİNKARİ
İbradılı en ünlü ailelerden biri Minkariler'dir. Hani şu geçtiğimiz günlerde kaybettiğimiz ünlü cerrah, yazar, eğlenceli dünya insanı Prof. Tarık Minkari'nin ailesi. İlk tanınmış Minkari ise bir şeyhülislamdı. Şeyhülislam Yahya Minkari. Sabetay Sevi'nin yargılanması sırasında hemen yanı başında bulunan bir din adamıydı. Ama Sabetay Sevi ile birlikteliği bununla sınırlı kalmadı hiç kuşkusuz. Sabetayist olduğunu açıklayan ender kişilerden biri olan Halil Bezmen'in ailesi ile Minkariler akrabaydı. Ayrıca Minkariler'in birçoğu da Bülbülderesi'ndeki ünlü Sabetay mezarlığında yatıyor.
- HAKKI SÜHA OKAY
İbradılı bir diğer önemli aile ise Okaylar'dı. Şimdilerde yakından tanıdığımız CHP Genel Başkan Yardımcısı Hakkı Süha Okay gibi. Hakkı Süha Bey'in ailesi yıllar önce Konya Beyşehir'e yerleşmişti. Babası Mustafa Orhan Okay Beyşehir'de uzun yıllar avukatlık yaptı. Mustafa Orhan Bey sıkı bir CHP'liydi. iki dönem CHP'den Konya milletvekili seçildi. (Hadi biraz siyaset magazini yapalım. CHP'nin parti sözcüsü Hakkı Süha Bey de 2002 seçimlerinde Konya'dan aday olmuş ama seçilememişti. Parlamentoya sadece Atilla Kart girebilmişti. Ama Konya daima İbradılılar için bir siyaset arenası oldu. İbradılı Mekki Keskin ve Ziya Keskin Bey'ler de Konya Milletvekilliği yaptılar. Bir de minik bir not ekleyelim. Kemal Kılıçdaroğlu'nun muhalefetine rağmen ısrarla Genel Başkan Özel Kalem Müdürlüğü'ne getirilen Hamret Hanım, daha önce Ali Bozer'in özel kalem müdürüydü. Bozerler de İbradılıdır. (Birazdan geleceğiz.) Bu arada Tekel genel müdürlüğü yapan Suphi Okay'ı ve Yozgat valiliği yapan Saim Okay'ı da unutmayalım.
- NAZİFİ ŞERİF NABEL
Bursa'nın en zengin işadamlarından ve aynı zamanda Bursa milletvekiliği de yapmış olan Faik Yılmaz İpek de bu küçük kasabının yetiştirdiği isimlerden. Bursa'ya göç etmiş İbradılılardan söz edip de Nazifi Şerif Nabel'den söz etmeden olmaz. Nazifi Şerif Bey 1892 İbradı doğumludur. Bursa'ya yerleşti. Burada Gazioğlu isimli bir gazete çıkarttı. Bir dönem Bursa belediye başkanlığı yaptı. Ayrıca iki dönem Antalya, bir dönem Kastamonu, bir dönemde Amasya milletvekilliği yaptı. (Babası Servet Nabel de Osmanlı döneminde Muş mutasarrıfıydı.)
MODERN RASATHANENİN KURUCUSU
Prof. Osman Sipahioğlu Kandilli Rasathanesi'ni belki kuran isim değildi ama yaşatıp geliştiren bir hocaydı. Jeomanyetik ölçüm yapabilen modern rasathaneyi o kurdu. Dönemin hükümetleri Osman Hoca'ya maddi destek verdiler. O da bugünkü Kandilli'nin temellerini attı. Tahmin ettiğiniz gibi o da İbradılıydı.
İslam Hukukçusu Prof. Ali Himmet Berki'de yine aynı ilçedendi.
- HAZIM TÜREGÜN
Gelelim Türegün'lere... Türegün ailesi de İbradı'nın önemli ailelerinden biridir. İbradılı hemen her aile birbiriyle akrabadır. Ama Türegün'lerin yakın akrabası Minkarilerdir. Hazım Türegün 1890 İbradı doğumludur. Hukuk tahsili yaptı. 1936'da Danıştay üyesi oldu. 1952'de Danıştay başkanlığına seçildi. 1954'e kadar bu görevde kaldı. Ardından milletvekili oldu.
Torun Türegünler'den olan Ayşe Türegün ise çok ünlü bir isimle uzunca bir süre evli kalmıştı. Nobel ödüllü yazarımız Orhan Pamuk!
Bir de anne tarafından İbradılılar var. Kimler mi? Eski Başbakanlarımızdan Prof. Sadi Irmak. Annesi İbradılı Kadı Abdurrahman Paşa'nın torunudur. Yine CHP'nin unutulmaz ismi Kasım Gülek de İbradı'dan gelin alan siyasilerimizdendi. Yani DSP'li milletvekili Tayyibe Gülek'in annesi Nilüfer Hanım İbradılıydı.
Ali (Hüsrev) Bozer, İbradı'nın yetiştirdiği önemli siyasetçilerden biridir. Başbakan yardımcılığı ve devlet bakanlığı yaptı. Kardeşi Prof. Yüksel Bozer ise uzun yıllar Hacettepe Üniversitesi'nin rektörlüğünü yaptı. Peki, Bozer kardeşlerin babası kimdi? Yargıtay başkanlığı yapan Mustafa Fevzi Bozer. Mustafa Fevzi Bey 1926'dan beri Yargıtay üyesi olarak bulunmuş 1952'de başkanlık koltuğuna oturmuştu. (İbradılı Yüksel Bozer'in çocukları da birbirinden parlak kariyere sahip oldular. Örneğin Fevzi Bozer, Finansbank Yönetim Kurulu üyesiydi.)
Anap'lı Bayındırlık Bakanı Safa Giray'da İbradı doğumludur.
Dedim ya İbradılılar hep siyasetin içinde oldular diye. Diyarbakır Milletvekili Kamil Tayşi , Niğde Milletvekili Asım Eren, Bilecik Milletvekili Ahmet Esen ve Ali Esen'in yanı sıra Kayseri Milletvekilleri Reşit Turgut Yusuf Ziya Turgut da İbradılı milletvekillerimizdi.
- PERTEV NAİLİ BORATAV
Şimdii... Gelelim Boratavlar'a...
Pertev Naili Boratav, ünlü halk bilimcimiz folklor adamımızda İbradılıdır. Haliyle oğulları ünlü iktisatçımız Korkut Boratav ve ilk doktorlarımızdan Müeyyet Boratav da İbradı İlçesi'ne kayıtlıdır. Müeyyet Bey'in oğlu CNN TÜRK'ün başındaki Ferhat Boratav olduğunu hatırlatmama gerek yok sanırım.
- ZEKİ BAŞESGİOĞLU
Dünyaca ünlü moda devimiz mayolarıyla ünlü Zeki Başesgioğlu'da İbradılıdır. Her ne kadar kendisini 'Aksekiliyim' diye ilan etse de aile kökleri İbradı'ya dayanmaktadır. (İstanbul Beşiktaş'ın Belediye Başkanı İsmail Ünal'ın da İbradılı olduğunu sanıyordum. Telefon açıp sordum. Hayır ben hemen yanı başındaki Akseki'denim dedi.)
AKSOY AiLESİ DE AYNI iLÇEDEN
- MUAMMER AKSOY Şimdi gelelim Aksoylar'a. Hemen hepimizin yakından tanıdığı aydınlık bir bilim adamı olan Prof. Dr. Muammer Aksoy İbradı doğumluydu. Ama ondan önce Türkiye'nin tanıdığı kişi ise babası Numan Aksoy'du. Muammer Aksoy'un kardeşi Prof. Muzaffer Aksoy ise Türk tıp tarihine geçmiş bir doktordu. O da ağabeyi gibi İbradı doğumluydu. Amcaları Kayseri Valisi Halit Aksoy'u unutmayalım.
iBRALI'DA OKUMA ORANI YUZDE 100
Yoruldunuz biliyorum ama ünlü İbradılılar saymakla bitmiyor. Ama şöyle bir özet yapacak olursak sadece Cumhuriyet döneminde bu küçük ilçeden 24 milletvekili ve 7 bakan çıktı. Yargıtay, Sayıştay ve Danıştay'da başkanlık görevinde bulunan İbradılıların sayısı ise 25. Osmanlı'dan bu yana İbradılı vali sayımız ise 47. Bu küçük kasabadan 109 hukukçu 55 doktor, 21 subay ve 40 mühendis yetişti sadece son 100 yıllık serüvende.
Emin olun, kamuoyunun yakından tanıdığı onlarca ismi yer darlığımdan buraya yazamadım. Ayrıca ulaşamadığım bir çok İbradılının da Türkiye'de önemli pozisyonlarda olduğunu biliyorum.
Evet... Okuma yazma oranının % 100 olduğu bu ilginç ilçemiz sosyologları ve araştırma cıları bekliyor. Ve şu önemli soru önümüzde duruyor...
- AYRICALIKLI KILAN NE?
Sizce bu durum bir anomali değil mi?
Son bir not: Tarih Vakfı Yurt Yayınları'ndan çıkan alman araştırmacı Hans Peter Lagueur'in 'Osmanlı Mezarlıkları ve Mezar Taşları' kitabında İbradı İlçesi'ndeki mezar taşlarının Osmanlı'nın diğer yerlerindeki mezar taşlarından farklı bir yapısı olduğunu anlatır.
Ve bir soru: Ünlü hikayecimiz İstanbul doğumlu Ferit Edgü'yle, eski bakanlarımızdan Mustafa Tınaz Titiz'in İbradı'yla alakaları var mıydı? Çok merak ediyorum.
http://forum.dostlukgirdabi.com/
* Sevdiklerinize ve dostlariniza eKart gönderin
http://ekart.dostlukgirdabi.com/
* ePosta adresiniz bounce (geri dönme) durumuna dustugunuzde ne yapabilirsiniz? Bakiniz http://www.dostlukgirdabi.com/content/view/11/25/
KURALLARIMIZ
1 - Gunde en fazla 3-4 eposta gönderiniz.
2 - Göndereceginiz eposta boyutunun 500 Kb'i gecmemesine özen gösteriniz..
3 - Virus, truva icerebilen exe vs. uzantili dosya iceren, ahlak kurallarina uymayan ve reklam amacli gönderiler yayinlanmayacaktir.
4 - Gönderdiginiz epostalarinizda "<<< >>>>" gibi isaretlerin olmamasina özen gösteriniz, veya okunmasini daha rahat hale getiriniz.
5 - G�nderilen iletilerle ilgili sorumluluk gönderene aittir. Elestirilerinizi lutfen gönderene yapiniz.
6 - ePostaniz yayinlanmamissa mutlaka daha önce yayinlanmistir ya da grup duzenine uygun degildir.
Tesekkurler,
Dostluk Girdabi
http://www.DostlukGirdabi.com
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder